MacOS vs Windows: qaysi operatsion tizim xavfsizroq va ishonchli?

Ammo, macOS hali ham bozordagi eng xavfsiz OT (operatsion tizim) hisoblanmoqda ekan. Keling, mazkur ikki OT qay darajada ishonchli ekani va nega Mac kompyuterlari hanuzgacha eng ishonchli, deb topilayotgani sababini koʻrib chiqamiz.

Koʻpgina Mac egalari App Store orqali koʻplab ilovalarni yuklab olish mumkinligini yoki bilishmaydi yoki eʼtibor bermaydi, chunki bu kompyuterga ilovalarni yuklashning eng xavfsiz usuli hisoblanadi. Ammo Microsoft Storeʼda vaziyat sal boshqacharoq: rasmiy ilova doʻkonida yetarlicha dasturlar mavjud emas va zerikarli. Umuman olganda, ilovalar mavzusida biz Microsoft doʻkonining ilovalarni avtomatik ravishda yangilash usulini eʼtirof etib ketishimiz mumkin.

Bu yerda ustunlik Mac App Store doʻkonida: garchi ikkala doʻkonda ham ilovalar oʻrnatilishidan oldin tekshirilsada, macOS ilovalari sinov muhitida, yaʼni — dasturlar uchun Mac maʼlumotlariga kirishni cheklaydigan maxsus maydonda ishlaydi. Boshqa taraflama bu borada ikkala OT ham mutlaqo teng.

Safari macOSʼning standart brauzeri boʻlib, kompyuter uchun koʻplab xavfsizlik xususiyatlarini taklif etadi. U shubhali saytlar haqida ogohlantiradi va muddati oʻtgan xavfsizlik sertifikatlari yoki zararli dasturlar haqida xabar berib, ularni ochmaydi. Har bir brauzer oynasi alohida jarayon sifatida yuklanadi, shuning uchun muammoga duch kelsangiz, Safarini oʻchirmasdan birgina oynani yopishingiz yetarli.

bundan ham yomoni: Safari zararli saytlarni taniydi va ularning ochilishiga yoʻl qoʻymaydi — oʻrnatilgan antivirus ham bunga yordam beradi, aslida esa antivirusga hojat yoʻq. Biroq, fayllar va dasturlarni yuklab olishda u hali ham tengsizdir: zararli dastur arxiv ichida yashirinishi mumkin, shuning uchun antivirus uni ochishga ruxsat bermaydi va uni karantinga qoʻyadi. Afsuski, bu jihatdan macOS Windowsʼga qaraganda xavfsizroq, chunki bunday jarayonlarda alohida (uchinchi tomon) dasturlarni oʻrnatish talab qilinmaydi.

Apple oʻrnatilgan himoya tufayli eng xavfsiz deb hisoblangan chiplarga oʻtdi. Misol uchun, M seriyali chiplarda Touch ID maʼlumotlarini qayta ishlaydigan va parollarni saqlaydigan maxsus Secure Enclave platformasi mavjud. Ichkarida, shuningdek, Mac-ni xavfsiz yuklash uchun maxsus dasturiy taʼminot, shuningdek, maʼlumotlarni shifrlash tizimi mavjud. Shunday qilib, virus kompyuteringizga hujum qilsa ham, tizim baribir ishida davom etadi.

Shu bilan birga, Windows noutbuklarining soʻnggi modellari materinskaya platasida joylashgan maxsus TPM moduli bilan jihozlangan. U maʼlumotlarni shifrlaydi, ishlaydigan dasturlarni tekshiradi va tizimga kirgan zararli dasturlarning ishlashini oldini oladi. TPM modulisiz kompyuteringizni Windows 11 ga yangilay olmaysiz, chunki bu tizim talabidir.

MacOS xavfsizligining sabablaridan biri ham zararli dasturlarning soni bilan bogʻliq. Apple kompyuterlari Windows kompyuterlariga qaraganda kamroq foydalanuvchiga ega, ammo soʻnggi yillarda vaziyat oʻzgarmoqda: birgina 2021-yilda Macda viruslar 10 baravarga koʻpaygan, vaqt oʻtgani sari esa vaziyat yomonlashib bormoqda. Xususan, Apple ekotizimiga koʻra: foydalanuvchilar koʻproq Macʼga oʻtishyapti.

Zararli dasturlar sonining koʻpayishi aslida macOSʼning xavfsiz OT roʻyxatidagi oʻrniga taʼsir qilmaydi: tabiiyki, Apple muntazam ravishda tizimni takomillashtirib boradi va hattoki zaifliklarni topish uchun dasturchilarga katta pul toʻlaydi. Bu orada xavfsizlik borasida “oʻz ustida ishlayotgan” Windows saʼy-harakatini ham sezish qiyin emas.

Oldinroq Giglink.uz Apple Worldwide Developers Konferensiyasi 2023-yil 5-iyun kuni boʻlib oʻtishini xabar bergandi. Kompaniyaning iOS 17, iPadOS 17, macOS 14 kabi texnologiyalari uchun alohida tashkil etiladigan taqdimoti Apple Parkda bo‘lib o‘tadi.